04 september 2018
Waarom is het zo moeilijk om een gedragsverandering te realiseren? De kunst is om niet de focus te leggen op het aanleren van nieuw gedrag, maar juist om mensen te begeleiden bij het (durven) loslaten van oud gedrag. Patrick van der Spank vergelijkt het met jongleren: je moet een bal loslaten, voordat je een andere kunt opvangen.
Hoe krijg je je medewerkers in de stand ‘ontvangen’?
Stel: je bent een manager en je hebt een briljant idee! Hoe krijg je je collega’s of medewerkers in de stand ‘ontvangen’? De sleutel is om een aantal stappen terug te zetten in je eigen proces en voor jezelf de vraag te beantwoorden: ‘Waar was ik voordat dat briljante idee ontstond?’ Dat is waarschijnlijk op ongeveer dezelfde plek als waar die mensen zich nu bevinden. Neem ze aan de hand en begeleid hen langs de weg die je zelf hebt afgelegd. Duw hen niets door de strot maar probeer hen zo ver te krijgen dat ze kritisch naar de situatie durven te kijken. Zodra je merkt dat ze minder vast zitten in de huidige overtuiging, houding of gedrag, presenteer je jouw briljante idee en vraag je hun om mee te denken: ‘Wat zou dit idee voor ons kunnen betekenen?’ Pas als mensen zo ver zijn dat ze zelf hebben ontdekt dat het nieuwe wenselijker is dan het oude, ontstaat er ruimte om het oude los te laten en definitief te vervangen door het nieuwe.
De oude overtuiging loslaten...
We kennen allemaal een natuurlijk voorbeeld van dit proces: als kind hebben we veelal de overtuiging dat onze ouders perfect zijn. Dit is een helpende overtuiging, aangezien het voetstuk waarop we onze ouders plaatsen ons de bereidheid geeft om van hen te leren. In de puberteit beginnen we ons af te zetten en vinden we onze ouders opeens helemaal niet meer zo perfect. En dat is maar goed ook! Door de overtuiging ‘perfecte ouders’ los te laten, kunnen we openstaan voor nieuwe overtuigingen. Hierdoor doen we nieuwe ervaringen op, waar we ook weer nieuwe dingen van leren. Zo ontwikkelen we ons en worden we stap voor stap volwassen. In ons persoonlijk museum staan talloze overtuigingen die we op een gegeven moment uit eigen beweging hebben losgelaten omdat ze niet meer nodig of nuttig waren. Daar zijn heel mooie nieuwe overtuigingen, die ons nu veel beter helpen, voor in de plaats gekomen.
…om iets nieuws te kunnen omarmen
Dit pad naar volwassenheid kun je vergelijken met een willekeurig veranderpad in een organisatie. Elke stap op de weg naar verandering bestaat uit het durven loslaten van oude overtuigingen om vervolgens iets nieuws te kunnen omarmen. Voor sommige mensen is het een proces dat met een paar sprongen vrijwel moeiteloos wordt doorlopen; voor deze mensen is verandering altijd welkom, hoe gekker hoe beter, ze gaan wel mee. Voor anderen lijkt die weg langer en moeizamer. Voor die groep mensen is het prettig als we dat respecteren en ze stap voor stap helpen om te durven loslaten. Baby steps all the way. Maar zo kom je er ook!
Met dit stappenplan help je mensen mee te gaan in een organisatieverandering:
- Bewustzijn van het probleem
- Durven twijfelen aan huidige overtuigingen
- Kunnen openstaan voor nieuwe overtuigingen
- Afscheid nemen van het oude
- Omarmen van het nieuwe
