Teamontwikkeling

Alles over het wat, hoe en waarom...

Vaak denken we aan teamontwikkeling op het moment dat we als team een probleem ervaren. En natuurlijk kan teamontwikkeling dan helpen. Maar je hoeft niet ziek te zijn om beter te worden. Voor succesvolle teams is teamontwikkeling een vast onderdeel van het werk. Het houdt hen scherp en zorgt ervoor dat ze zich blijven verbeteren. Alles over het hoe, wat en waarom van teamontwikkeling lees je hier.

Wat is teamontwikkeling?

Zonder ontwikkeling geen team, zou je kunnen zeggen. Elkaar leren kennen, ontdekken wie waar goed in is en op welke manier je het beste samenwerkt, het met elkaar oneens zijn en heftige discussies voeren, plezier hebben met elkaar: het hoort er allemaal bij. Maar je kunt ook actief met teamontwikkeling aan de slag gaan. Dan wordt teamontwikkeling een middel om samen een doel te bereiken. Nóg beter samenwerken, effectiever communiceren, betere prestaties neerzetten, je klanten beter bedienen, vlot inspelen op verandering: you name it.

Teamontwikkeling gaat over:
Teamontwikkeling in theorie

Er is enorm veel onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van teams en hun functioneren. Zo geeft het model van Tuckman ons inzicht in de teamfasen forming, norming, storming en performing, al dan niet aangevuld met adjourning. En zijn de belangrijkste bouwstenen van effectief teamwork verwerkt in de piramide van Patrick Lencioni. Kennis over de impact van persoonlijke kenmerken van teamleden op het team is inmiddels gemeengoed. We kennen allemaal de teamrollen van Belbin. Ook Insights Discovery geeft inzicht in de interactie tussen de verschillende teamleden. Al deze modellen helpen de teamleider succesvolle teams te creëren. Ook hier geldt: de theorieën zijn geen doel op zich, maar een middel om de teamdoelen te bereiken.

Je hoeft niet ziek te zijn om beter te worden. Voor succesvolle teams is teamontwikkeling een vast onderdeel van het werk.

Waarom is teamontwikkeling belangrijk?

Vaak gaan teams met teamontwikkeling aan de slag op het moment dat er gedoe is: teamleden voelen zich niet gehoord, houden zich niet aan afspraken, komen niet tot heldere actieplannen, bereiken de geformuleerde doelstellingen niet, communiceren niet goed, vertrouwen elkaar niet, durven elkaar geen eerlijke feedback te geven, kunnen niet met nieuwe collega’s overweg en ga zo maar door. Maar je hoeft niet ziek te zijn om beter te worden. Voor succesvolle teams is teamontwikkeling een vast onderdeel van het werk. Bovendien is een goede relatie met je teamgenoten een belangrijke factor voor werkgeluk.

De juiste mensen op het juiste moment aan het juiste vraagstuk laten werken en optimaal gebruik maken van talent, passie en energie: dat is waar het bij high performance om gaat.

Wat maakt een team een succesvol team?

Een groep medewerkers is niet zomaar een team. Voor goed functionerende teams geldt in de eerste plaats dat ze een gezamenlijk doel hebben en dat de teamleden elkaar nodig hebben én het nodige in huis hebben om dat doel te bereiken. Daarbij weet elk teamlid wat hij te doen heeft. Er wordt goed samengewerkt, duidelijk gecommuniceerd, er is vertrouwen en de sfeer is goed. Insights onderscheidt 4 gebieden die belangrijk zijn voor de effectiviteit van een team: Focus, Flow, Klimaat en Proces.

Wanneer is een team een High Performance Team?

Een goed functionerend team, dat is haalbaar. Maar wat is het geheim van het High Performance Team? De juiste mensen op het juiste moment aan het juiste vraagstuk laten werken: dat is waar het bij high performance om gaat. Dat het team optimaal gebruik maakt van talent, passie en energie. Het bedrijfsleven laat zich wat dit betreft volop inspireren door de topsport, waar high performance een must is. Maar hoe realistisch is high performance eigenlijk buiten de sport?

Teamontwikkeling: een stappenplan

Er is helaas geen vast recept voor teamontwikkeling. En een High Performance Team word je niet in één dag. Om de juiste route te vinden voor jouw team – een route die bij jullie situatie, mensen en doelstellingen past – heb je behalve een goed programma en een goede teamcoach, een grondige teamanalyse nodig.

STAP 1

Teamanalyse: waar staat het team nu?

De eerste stap is het maken van een teamanalyse die inzicht geeft in waar het team op dit moment staat.

 

STAP 2

Behoefteanalyse: waar wil het team naartoe?

Stap 2 is het maken van een behoefteanalyse: wat heeft het team nodig om optimaal te functioneren?

STAP 3

Teamtraining: hoe gaat het team daar komen?

Met de ontwikkelbehoeften als vertrekpunt kan het team aan de slag met een programma voor teamontwikkeling. 

1 - Teamanalyse: waar staat het team nu?

Een teamanalyse geeft inzicht in waar het team op dit moment staat. Het is het startpunt van elke succesvolle verandering. Een goede teamanalyse maak je door te kijken naar:

2 - Behoefteanalyse: waar wil het team naartoe?

Stap 2 is het maken van een behoefteanalyse: wat hebben we nodig om optimaal te functioneren? Er zijn verschillende instrumenten om de belangrijkste ontwikkelbehoeften van het team boven tafel te krijgen. Het Insights Model voor Teameffectiviteit geeft aan de hand van de 4 pijlers, 8 elementen en 32 aspecten van teameffectiviteit een beeld van de mogelijke ontwikkelbehoeften. Een ander veelgebruikt model – ook in teamontwikkeling met Insights – is de piramide van Patrick Lencioni.

3 - Teamtraining: hoe komt het team daar?

Met de ontwikkelbehoeften als vertrekpunt kan het team – al dan niet onder begeleiding van een goede teamcoach – aan de slag met het formuleren en realiseren van heldere teamdoelen. De trajecten die teams doorlopen, verschillen: elk team is immers uniek en heeft andere behoeften. Daarom is en een programma voor teamontwikkeling altijd maatwerk. 

Rol van de teamleider

De vraag ‘Heeft een team een leider nodig?’ leidt vaak tot levendige discussies. Hoewel het aantal organisaties dat met zelfsturende teams werkt nog altijd toeneemt, hoor je ook steeds vaker dat ‘de hype van zelfsturing’ alweer voorbij is of ‘de afschaffing van hiërarchie naïef’. 

Feit is dat de meeste teams nog altijd een (team)leider hebben, die doorgaans aan- en bijstuurt, als centraal aanspreekpunt fungeert en waar nodig knopen doorhakt. Over welke competenties je als leider moet beschikken om effectief te kunnen omgaan met steeds complexere manieren van samenwerken en een weinig voorspelbare werkelijkheid, lees je op onze pagina over leiderschapsontwikkeling.  

Meer over Leiderschap

Teamontwikkeling

Meer inspiratie, waardevolle inzichten en praktische tips om aan de slag te gaan met teamontwikkeling vind je op ons blog.

Naar Blog Insights

Over Insights

Insights helpt organisaties over de hele wereld het allerbeste uit hun mensen te halen.

> 4 miljoen

mensen met een Insights Discovery profiel

> 8.000

gecertificeerde Insights practitioners

> 20 jaar

ervaring in Learning & Development

Meer over Insights

Altijd een professional die bij je past

Samen met een community van ruim 2.000 L&D-professionals in de Benelux helpen we organisaties met de ontwikkeling van hun mensen, teams en leiders. Onze community bestaat uit ervaren trainers, coaches, consultants en HR-professionals met uiteenlopende expertise. We kunnen je dus altijd in contact brengen met een professional die bij jou en/of je organisatie past.

Breng mij in contact
Breng mij in contact