20 april 2018
Met een 3-0 overwinning op Ajax veroverde voetbalclub PSV opnieuw de landstitel. Het is de derde keer dat de club kampioen wordt sinds het aantreden van algemeen directeur Toon Gerbrands. De voormalig volleybalcoach heeft in zijn carrière al menig club naar succes geleid. Wat maakt Gerbrands een goed leider? Insights practitioner Glenn Holster vroeg het hem.
Wat is volgens jou leiderschap?
‘Leiderschap is andere mensen laten functioneren. Bij PSV werken 190 mensen. Ik zit hier nu met jou te praten in de wetenschap dat 189 mensen hun werk goed doen. Als dat zo is, vinden ze mij een goede leider. Functioneer ik zelf goed, maar draait de tent niet, dan vinden ze mij niks. Anders gezegd: als ik andere mensen de ruimte, structuur en context biedt om goed te kunnen functioneren, roept iedereen: ‘Die Toon is een goede leider’. Een goede leider hoeft dus eigenlijk niet zo veel te doen.’
Wat maakt iemand een goed leider?
‘Duidelijk communiceren. Een leider wordt afgerekend op het behalen van doelen. Ik communiceer bewust vooraf alle doelen die ik wil halen. Daar zit een risico in. Want als ik ze niet haal, kunnen ze mij daar op afrekenen. Toch doe ik het. Ik heb het nodig om goed te kunnen functioneren en om richting te bepalen. Er moet altijd een punt op de horizon staan. Ik daag ook anderen uit om doelen te stellen, zodat we iets hebben om te evalueren. Mensen denken daar vaak niet over na. Ze beginnen met iets en proberen daarna het succes ervan te verklaren. Maar als je van tevoren niets hebt afgesproken, kun je daar helemaal niets overzeggen.’
Wat is persoonlijk leiderschap voor jou?
‘Interviews houden met jezelf. In gesprek gaan met je alter ego. Drie keer in de week gaan hardlopen en nadenken of je het nou goed doet. Zelfreflectie. En dat moet een bikkelharde evaluatie zijn over jezelf. Daar moet je lering uit trekken voordat anderen dat vóór je doen.Zo ontwikkel je jezelf.’
Ben jij een authentiek leider?
‘Ik vind het grappig dat we steeds een ander woord voor leiderschap zetten. Authentiek, coachend, dienend. Ben ik een authentiek leider? Sommige mensen zullen dat vinden, omdat ik mezelf ben. Ben ik een dienend leider? Je zult horen van mensen dat ik dat ben. Er zullen ook mensen zeggen: hij is een coachend leider. Al die toevoegingen vind ik niet zo interessant. Eén woord verandert niet en dat is leiderschap.’
Hoe ziet jouw leiderschap eruit in slechte tijden?
‘Een leider heeft over het algemeen twee taken. De eerste is niet euforisch worden, de tweede niet in de put belanden. Als het goed gaat, zorg ik ervoor dat iedereen met beide benen op de grond blijft staan. Als het slecht gaat, is het mijn taak om de put te dempen. Mij zie je niet op het veld staan tijdens het kampioenschap. Maar als we vier keer verliezen, neem ik graag mijn verantwoordelijkheid.’
Waar leer je van?
‘Van tijden van crisis. In mijn tijd als algemeen directeur van AZ stond de curator op de stoep. De club viel bijna om; honderd mensen waren niet zeker van hun baan. Dat was een interessante tijd. In elk geval voor mij, met mijn karakter. Daar heb ik heel veel van geleerd. We moesten 26 miljoen betalen, maar hebben alles netjes opgelost en ook de prestaties op hoog niveau weten te houden. Goed leiderschap toont zich in slechte tijden. In goede tijden kan iedereen het.’
Meer weten?
Bestel gratis ons magazine Nieuw Leiderschap en lees het volledige interview met Toon Gerbrands.
