Het geheim van topteam Dutch Atlantic Four

Voordat ze aan de zwaarste roeiwedstrijd van de wereld beginnen, beschouwen de mannen van de Dutch Atlantic Four zichzelf als de underdog: hun concurrenten zijn allemaal topfitte ‘sportschooltypes’. Toch liggen de Haarlemse roeivrienden Erik Koning, Bart Adema, Marcel Ates en David de Bruijn al snel aan kop. En zijn ze op 15 januari van dit jaar – na 34 dagen op zee – zelfs de winnaars van de Talisker Whiskey Atlantic Challenge 2018. Een geweldig teamprestatie. Wat is het geheim van dit topteam?  

Ook de bij de start van de oceaanrace aanwezige cameraploegen zien de lange Hollanders – 2 van hen vijftigers – niet als potentiële winnaars. ‘’Ga eens aan de kant’, zeiden ze tegen ons. Ze wilden een ander team filmen dat in hun ogen een grote kanshebber was.’ Erik Koning kan er smakelijk om lachen. ‘Zoiets draagt zeker bij aan het teamgevoel. We zullen ze eens wat laten zien, dachten wij.’ Maar tijdens de 2 jaar durende voorbereiding op de race denken ze ook zelf niet aan winnen. ‘We gingen vooral voor het avontuur.’

Knop om 

Dat gevoel begint te veranderen als de mannen daags voor de wedstrijd een trainingsrondje varen buiten de haven van startplaats La Gomera. Erik Koning: ‘Toen viel ons op dat we in vergelijking met de andere boten die aan het trainen waren behoorlijk hard gingen. En hoorden we ook van de organisatie dat we een snelle boot hadden.’ Als ze tijdens de eerste racedag merken dat ze in de voorhoede varen, gaat er een knop om. ‘We zeiden tegen elkaar: We doen dit maar één keer. Laten we een heel serieuze poging doen om als eerste vierpersoonsboot binnen te komen.’

‘Vol gas leren’

Vanaf dat moment gaan de vier, zoals Koning het noemt, ‘vol gas leren’. Elke ochtend nadat hun weerman hun positie ten opzichte van de andere teams heeft doorgegeven, bespreken ze wat in de afgelopen 24 uur goed of minder goed is gegaan, en wat ze de komende 24 uur anders gaan doen. Zo ontdekken ze onder meer dat ze veel tijd verliezen met wisselen. Geroeid wordt er immers in tweetallen; steeds 2 uur lang. ‘We hebben de wisseltijd van 10 naar 5 naar 4 minuten teruggebracht. Uiteindelijk zorgden we ervoor dat de boot helemaal niet meer stilviel, door eerst 1 roeier te wisselen, en pas als die goed op snelheid was de tweede.’

Surfplank

Waar ze vooraf van plan zijn om te gaan vissen, walvissen en dolfijnen te spotten en whiskey te drinken, zijn ze er nu vooral op gericht om geen tijd te verspillen. ‘Alleen met kerst hebben we een half uur stilgelegen. Verder hebben we alleen maar geroeid.’ Dat wil overigens niet zeggen dat de mannen niet genieten. Gevraagd naar zijn mooiste momenten vertelt Erik Koning over de golven van wel 6 meter hoog die hun boot meenamen alsof het een surfplank was. ‘Dan voel je: ik ben op de oceaan.’ En als hij aan hun aankomst op het Caribisch eiland Antigua denkt, krijgt hij weer kippenvel. ‘Al die mensen – familie, vrienden – die ons stonden op te wachten, de kleine bootjes die ons tegemoet voeren, de wetenschap dat je de eerste bent: dat gaf een onbeschrijflijk gevoel.’

De mindset van een topteam

Waar Erik vooral van geniet is ‘samen grote dingen doen’. ‘Dat we hier met z’n vieren voor gingen, gaf me een heel bijzonder gevoel. Het kwam daardoor niet in me op om ook maar een moment te verslappen. Als ik het even wat moeilijker had, zei ik tegen mezelf: ‘Die jongens roeien voor jou, dus jij roeit voor die jongens’.’ Het is die mindset die de Dutch Atlantic Four tot een topteam maakt, denkt hij. ‘We hadden allemaal wel ergens last van; je loopt veel blessures op. Maar we hadden van tevoren al met elkaar afgesproken: we gaan niet zitten klagen. Als je na maar anderhalf uur slapen wakker wordt gemaakt en overal pijn hebt, dan kun je daar ingewikkeld over gaan doen – roeien moet je toch. Als iets tegenzat, konden we dat prima van ons afzetten. En omdat je weet dat je elkaar nodig hebt, hadden we veel voor elkaar over.’

Over je ego heen stappen

Ook belangrijk is volgens Erik dat ze alle vier in staat zijn om over hun ego heen te stappen. ‘Tijdens de voorbereiding was er onderling best wat gedoe. De één wilde dat de boot zwaarder werd, de ander dat die lichter werd, de derde wilde een langere boot en ga zo maar door. Maar toen we daar eenmaal doorheen waren, begrepen wie waar goed in was en elkaar meer vertrouwden, voelden we alle vier: ik hoef geen gelijk te hebben, het gaat erom dat we de beste besluiten nemen en de beste dingen doen.’ Hierbij hielp de Insights Discovery-teamsessie die onderdeel van de voorbereiding uitmaakte en de mannen inzicht gaf in hun eigen persoonlijke voorkeuren en die van hun teamgenoten.

Honderd procent acceptatie

‘Er was 100 procent acceptatie van ons anders-zijn’, zegt Erik Koning. ‘Zelfs onder stress – als we heel moe waren, niet in ons ritme kwamen of pijn hadden. Als één van ons zich wat onhandig gedroeg of eigenwijs was, vroegen we: hoe zit dat dan, waarom wil je dat zo? Ik denk dat Insights ons vooral heeft geholpen om op een constructieve manier dit soort gesprekken te voeren en te begrijpen waarom iemand doet wat hij doet.’ Insights hielp hen ook om beter gebruik te maken van elkaars sterke punten. Ook al liggen die soms niet zo voor de hand. Erik Koning: ‘Op mijn werk sta ik niet bekend als degene die vooral het democratisch proces bewaakt. Maar binnen dit team ben ik nu eenmaal degene met het meeste Zacht Groen in zijn profiel. Als één van mijn teamgenoten een besluit nam dat eigenlijk een besluit van het hele team zou moeten zijn, was het dan ook aan mij om daar iets van te zeggen. Dat werkte goed.’

Grote, grijze plas

Van échte stress of panieksituaties is er tijdens die 34 dagen op de Atlantische Oceaan gelukkig geen sprake. ‘Het was eigenlijk een stuk saaier dan verwacht’, zegt Erik Koning. ‘Je zit 34 dagen lang op een grote, grijze plas water.’ Ook had hij gedacht dat het oceaanroeien zwaarder zou zijn, met meer wind en meer hoge golven. Maar één keer in die 34 dagen denkt hij: ‘Nu vind ik het niet leuk’. ‘Dat was toen ik 3 keer in één nacht een golf over me heen kreeg, geen droge draad meer aan mijn lijf had, met natte kleren ben gaan slapen en om 4 uur ’s ochtends weer wakker werd gemaakt.’

Erik betwijfelt of hij nog een keer de oceaan oversteekt. ‘Dit heb ik nu meegemaakt.’ Wat voor hem wel buiten kijf staat: ‘Als ik weer zo’n uitdaging aanga, doe ik het met deze mannen!’

Meer lezen over de Dutch Atlantic Four?

Lees het interview dat we vóór de oceaanrace met Erik Koning hadden en waarin hij onder andere vertelt over hun uitgebreide voorbereiding.